Renta inwalidzka w Holandii, wszystko o WIA- uitkering

Co to jest WIA-uitkering

Skrót WIA, Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten, oznacza wznowienie pracy dla osób częściowo niepełnosprawnych.

WIA to zasiłek, który można uzyskać, gdy w wyniku choroby utraciło się częściowo zdolność do wykonywania pracy lub w wyniku inwalidztwa nie można podjąć pracy w takim samym wymiarze jak wcześniej.  WIA to renta inwalidzka.

Kiedy należy Ci się renta inwalidzka?

Jeśli jesteś chory prawie dwa lata, w wyniku czego nie możesz pracować  tyle samo ile zanim zachorowałeś, możesz ubiegać się o świadczenie z tytułu niezdolności do pracy (WIA) w UWV. WIA składa się z dwóch programów:  WGA i IVA. Jaki program będzie obowiązywał w Twoim przypadku zależy od tego czy możesz podjąć pracę w przyszłości.

Co to jest WGA? Renta przejściowa

WGA oznacza powrót do pracy jako osoba częściowo niezdolna do pracy. WGA mogą uzyskać osoby, które chorują już dwa lata i mają szansę na poprawę zdrowia w przyszłości.  WGA to renta przejściowa.

Co to jest IVA? Renta stała

Sktór IVA, Volledig duurzaam Arbeidsongeschikten, oznacza całkowitą niezdolność do pracy. 

IVA to świadczenie dochodowe dla osób całkowicie niezdolnych do pracy (teraz i w przyszłości). IVA mogą uzyskać osoby, które chorują już dwa lata i nie ma dla nich rokowań na poprawę zdrowia w przyszłości lub istnieje małe prawdopodobieństwo, że stan zdrowia w przyszłości się poprawi. IVA to renta stała.

Kiedy i gdzie złożyć wniosek o rentę?

Wniosek o rentę (WIA) należy złożyć, na trzy miesiące przed upływem 2 lat choroby (104 tygodni), a utrata dotychczasowych dochodów wynosi minimum 35%. Wniosek składa się w Urzędzie Pracy UWV.

Wysokość renty jest zależna od rodzaju świadczenia.

Jaka jest wysokość renty przejściowej (WGA)?

Holenderskie prawo rozróżnia 3 rodzaje renty przejściowej:

• renta zależna od wynagrodzenia (loongerelateerde uitkering LGU)
• renta uzupełniająca (loonaanvullingsuitkering LAU)
• renta poprzedzająca (vervolguitkering VVU)

Wysokość renty zależnej od wynagrodzenia (loongerelateerde uitkering LGU)

Wysokość świadczenia, dla niepracujących osób częściowo niezdolnych do pracy wynosi pierwsze dwa miesiące, 75% średniej wynagrodzenia  brutto z ostatniego roku (przed chorobą). Od trzeciego miesiąca - 70% średniej wynagrodzenia brutto z ostatniego roku (przed chorobą).

Jeśli osoba częściowo niezdolna do pracy pracuje zawodowo, wysokość renty uzupełniającej przeliczana jest inaczej.

Przez pierwsze dwa miesiące wypłacane jest 75% średniej wynagrodzenia brutto z ostatniego roku (przed chorobą) minus 75 % zarobionej kwoty wynikającej ze stosunku pracy. Po upływie dwóch m-cy zasiłek wynosi 70% średniej wynagrodzenia brutto z ostatniego roku (przed chorobą) minus 70% zarobionej kwoty wynikającej ze stosunku pracy.

Renta uzupełniająca (loonaanvullingsuitkering LAU) i poprzedzająca (vervolguitkering VVU)

Po upływie renty uzupełniającej, wysokość świadczenia przeliczana jest w oparciu o raport doradcy d.s. zatrudnienia (arbeidsdeskundige) i wynosi tyle ile osoba częściowo niezdolna do pracy jest w stanie zarobić.  Urząd pracy UWV nazwał to szczątkowymi zdolnościami zarobkowania.

Przykład:

Jeśli zarabiałeś 30.000 euro rocznie zanim zachorowałeś i w tej chwili jesteś w 50 procentach niezdolny do pracy, wówczas możesz zarobić  15.000 euro rocznie. Jesteś niezdolny do pracy w 60%? Wtedy Twoją szczątkową zdolność do pracy przelicza się na 12.000 euro rocznie.

Wysokość renty uzupełniającej (loonaanvullingsuitkering LAU)

Urząd pracy przewiduje dwie kategorie wypłaty renty uzupełniającej:

1. Jeśli zarabiasz od 50 do 100% tego co jesteś w stanie zarobić według doradcy d.s. zatrudnienia, Twoje renta uzupełniająca  będzie wynosiła 70% wynagrodzenia sprzed choroby minus 70% kwoty jaką możesz zarobić według biegłego od spraw higieny pracy.
2. Jeśli zarabiasz 100% lub więcej tego co jesteś w stanie zarobić według biegłego od spraw higieny pracy, Twoja renta uzupełniająca będzie wynosiła 70% wynagrodzenia sprzed choroby minus 70% kwoty jaką faktycznie zarobiłeś.

Wysokość renty poprzedzającej (vervolguitkering VVU)

Jeśli zarabiasz mniej niż 50% procent tego co jesteś w stanie zarobić według doradcy d.s. zatrudnienia i otrzymywałeś wcześniej rentę zależną od wynagrodzenia i rentę uzupełniającą to otrzymasz rentę poprzedzającą, dotąd aż całkowicie wygaśnie prawo do renty.  

Dochody przy tym rodzaju renty drastycznie spadają, ponieważ nie uwzględnia się w tym przypadku wcześniejszych dochodów uzyskiwanych przed chorobą, ale bierze się pod uwagę jedynie minimum socjalne. Wysokość renty poprzedzającej jest zależna od procentu niezdolności do pracy.

Poniższy schemat obrazuje wysokość renty poprzedzającej:

Jak długo trwa renta przejściowa?

Renta zależna od wynagrodzenia (loongerelateerde uitkering) trwa podobnie jak zasiłek dla bezrobotnych tyle miesięcy ile ostatnich przepracowanych lat (trzeba przepracować minimalnie 26 tygodni w ostatnich 36 tygodniach). Około 3 m-cy przed upływem renty zależnej od wynagrodzenia otrzymasz pismo, w którym UWV poinformuje Cię czy otrzymasz rentę uzupełniająca bądź poprzedajaca.

Długość renty uzupełniającej (loonaanvullingsuitkering) i poprzedzającej jest zależna od indywidualnej sytuacji:

• Jeśli zarabiasz więcej niż 50% tego co jesteś w stanie zarobić według doradcy d.s. zatrudnienia, wówczas przechodzisz na rentę zależną od wynagrodzenia
• Jeśli zarabiasz więcej niż 65 % wynagrodzenia sprzed choroby, renta poprzedzająca kończy się po roku
• Jeśli według doradcy d.s.  zatrudnienia możesz zarabiać więcej niż 65% Twojego wynagrodzenia sprzed choroby, a Ty nie spełniasz tego warunku, renta poprzedzająca kończy się po dwóch miesiącach
• Jeśli Twój stan zdrowia się pogarsza i nie będziesz mógł zarabiać więcej niż 20% wynagrodzenia sprzed choroby, wówczas możesz starać się o rentę stałą. Rentę stałą otrzymuje się do osiągnięcia wieku emerytalnego.

Renta stała IVA

Renta stała należy się osobom w większym stopniu niezdolnym do pracy, a dokładniej osobom, które nie są w stanie zarobić więcej niż 20% wynagrodzenia sprzed choroby. O rentę stałą można starać się po dwóch latach choroby. Wniosek należy złożyć na trzy m-ce przed upływem zasiłku chorobowego.

Jeśli nie ma rokowań na poprawę zdrowia można starać się o przedwczesną rentę stałą. Wniosek można złożyć po roku i 3 m-cach choroby.

Ile wynosi renta stała IVA? 

Renta stała wynosi  75% wynagrodzenia sprzed choroby. Ta kwota jest niezmienna i gwarantuje stałe dochody.

Jeśli osoba niepełnosprawna ma możliwość podjęcia pracy na niewielką ilość godzin, dochody te zostaną doliczone do renty stałej.

WYNAGRODZENIE SPRZED CHOROBY to średnia dochodów z ostatniego roku pracy. UWV przelicza stawkę dzienną dzieląc dochody roczne brutto przez 261 dni pracujących w roku.

UWAGA:

Od 1 grudnia 2016 zmienia się zasada naliczania stawki dziennej dla osób otrzymujących zasiłek dla bezrobotnych lub dla osób, którym oddalono wniosek o rentę.  Zmienia się ilość dni pracujących w roku. Jeśli ktoś nie przepracował w danym miesiącu ani jednego dnia, dni robocze z tego miesiąca są odliczone od 261 dni pracujących w roku. Jeśli ktoś przepracował w danym miesiącu tylko kilka dni, wszystkie dni pracujące tego miesiąca wliczone są do dni pracujących w roku.