Groźba deportacją

Drogi czytelniku. Nie specjalizuję się w sprawach deportacji. Podaję jedynie ciekawe informacje na ten temat. Nie pisz więc do mie w tej sprawie. 


Poraz kolejny chcę poruszyć  temat bezlitosnej machiny urzędniczej. W swojej praktyce dotykam czasem problematyki związanej nie z niechęcią pracowników instytucji państwowych, a raczej z przepisami, które często przeszkadzają im samym, niejako pętają im ręce i zamykają dostęp do narzędzi jakimi dysponują. Ten konkretny przypadek dotyczy zasiłku socjalnego (dla obywateli Unii Europejskiej), czyli pomocy z ramienia rządu dla osób, które nie są w stanie samodzielnie generować dochodów na poziomie minimum socjalnego.  Wniosek o tego rodzaju zasiłek składa się w urzędzie miasta, po czym urząd decyduje o jego przyznaniu.

Jakie warunki trzeba spełnić aby otrzymać zasiłek socjalny?

·         legalny pobyt w Holandii

·         ukończonie 18 roku życia

·         brak dochodów lub innych środków na pokrycie kosztów utrzymania (do własnych kosztów utrzymania dolicza się dochody partnera)

·         brak prawa do innego zasiłku

·         niekaralność

·         czynne poszukiwanie pracy

Rząd przewiduje również jednorazowy zasiłek (bijzondere bijstand - pomoc doraźna) w postaci gotówki na pokrycie kosztów koniecznych do opłacenia, czyli np. czynszu. Żeby otrzymać ten zasiłek również trzeba spełnić powyższe warunki. Dodatkowo trzeba posiadać obywatelstwo holenderskie bądź jego równoważnik (jak zawile tłumaczą przepisy). W praktyce oznacza to conajmniej 5-letni pobyt na terenie Holandii.

Czy nie posiadając obywatelstwa można starać się o zasiłek socjalny?

Tak, ale...(!)

Sprawa komplikuje się jeśli przebywasz w Holandii minimum 3 m-ce i maximum 5 lat, prościej ujmując: jeśli nie masz obywatelstwa i masz krótką przeszłość zawodową w Holandii. Wówczas nabywasz w oczach urzędu miana specyficznego wnioskodawcy.  W takiej sytuacji urząd miasta jest prawnie zobowiązany przekazać tę informację do urzędu imigracyjnego(IND).

Z czym wiąże się rejestracja w IND?           
                 

Ważne jest, że pomoc w postaci zasiłku socjalnego przyznana obywatelom UE może mieć wpływ na prawo do pobytu w Holandii (verblijfsrecht).  Przyznanie pomocy społecznej może spowodować  przymusowe wydalenie z kraju, zwane decyzją o powrocie (terugkeerbesluit).

Czym jest decyzja o powrocie?

Decyzja o powrocie to postanowienie administracyjne lub orzeczenie sądowe stwierdzające, że pobyt obywatela państwa trzeciego jest nielegalny lub zostaje uznany za nielegalny. W postanowieniu zostanie ustalony termin, w jakim obywatel zobowiązany jest opuścić kraj obcy. Nie jest to standardowy okres, każdy przypadek rozpatrywany  jest indywidialnie.  Czas na opuszczenie kraju to liczba tygodni narzucona przez IND lub, w niektórych przypadach, natychmiastowy obowiązek opuszczenia kraju z zakazem pobytu i podróżowania w krajach UE.

Te przepisy są nam znane z czasów PRL, kiedy Polska nie należała do Unii Europejskiej. Wydawałoby się, że nic nam nie grozi, bo przecież obywatel państwa trzeciego to osoba spoza Unii Europejskiej lub Szwajcarii . Wedle IND: nic bardziej mylnego (!).

W jakich przypadkach prawo do pobytu w NL może zostać odebrane obywatelowi UE?

W przypadku obywateli UE prawo do pobytu może zostać odebrane jeśli ktoś nie przepracował w Holandii roku oraz przebywa mniej niż 5 lat na terenie Holandii i jednocześnie chce nabyć prawa do zasiłku socjalnego. Dobrowolne (tj. zawinione) bezrobocie może stanowić podstawę wypowiedzenia prawa do pobytu.

Wyjątki

W praktyce stosowanych jest wiele wyjątków.  Pod uwagę brane są inne okoliczności. Do najważniejszych należą:

·         skład rodziny

·         opieka nad niepełnoletnimi dziećmi

·         możliwość (lub jej brak) powrotu do kraju macierzystego

·         możliwość zarobkowania w Holandii

·         stan zdrowia

Opieka nad dziećmi może być silnym argumenten przemawiającym za przywróceniem prawa do pobytu  w Holandii. W księgach prawnych dotyczących prawa do zasiłku socjalnedo dla obywateli UE (Vreemdelingencirculaire 2000 (B) B10 paragraf 2.3) czytam:

IND nie wydaje decyzji o odebraniu prawa pobytu obywatelowi Unii  ubiegającego się o zasiłek socjany (WWB/Participatiewet) jeśli:

  • obywatel Unii jest rodzicem dziecka małoletniego, które jest dopuszczone do ogólnego wykształcenia , stażu lub szkolenia zawodowego i korzysta z prawa do edukacji

           i

  • obywatel Unii pracuje lub pracował w tym kraju (tu: w Holandii)

Decyzja pozostaje jednak zawsze w rękach IND.  W mojej praktyce nie spotkałam się jeszcze z wydaleniem polskiej rodziny z Holandii.

Autor: Anna Konowalczyk